In onze vorige aflevering vroegen we ons af of het parlementair beeldmateriaal van De Nationale Assemblee werkelijk nog eigendom van het volk is. Achter het gesloten auteursrechtenscherm schuilt een bredere politieke cultuur van ondoorzichtigheid. Niet alleen beelden zijn afgeschermd, ook besluitvorming, invloed en belangen.

De macht van de onzichtbare

Surinaamse politiek wordt niet alleen gemaakt in plenaire vergaderingen. Veel invloedrijke beslissingen vallen achter de schermen: in partijbesturen, loyaliteitsnetwerken, familieverbanden en informele deals. Deze structuren zijn zelden zichtbaar, zelden controleerbaar, en zelden aanspreekbaar.

Dit netwerk denken is geen open samenzwering, maar een sluipend systeem waarin wie je kent vaak belangrijker is dan wat je weet. Functies, gunsten en fondsen circuleren in kringetjes waar transparantie nauwelijks doordringt. Wie zich buiten de kring bevindt, heeft vaak het nakijken.

Gesloten gemeenschappen als machtsbasissen

Ook binnen etnische, religieuze en regionale gemeenschappen worden politieke voorkeuren vaak collectief georganiseerd. Dat versterkt groepsidentiteit, maar het bevordert ook de politisering van afkomst en geloof. Partijen beroepen zich op de “gemeenschap”, maar wie spreekt er namens wie? En met welk mandaat?

Geslotenheid versterkt interne hiërarchieën. Er ontstaan politieke schaduwstructuren, informele leiders die meer invloed hebben dan gekozen volksvertegenwoordigers. Dit is geen fictie, maar een realiteit.

De schade voor democratie en beleid

Wat niet open is, kan niet worden gecontroleerd. En wat niet wordt gecontroleerd, kan straffeloos worden. De Surinaamse kiezer ziet slechts een klein deel van een veel grotere complexere zaak. Onder het oppervlak zit een web van connecties, belangen, persoonlijke schulden en afhankelijkheden dat zelden wordt blootgelegd.

Het gevolg is dat beleid vaak niet wordt gestuurd door de belangen van burgers, maar door belangen van netwerken. Dit ondermijnt   academische prestaties, inzet en talenten. Het belemmert jeugdige deelname en creëert een cultuur van afhankelijkheid in plaats van verantwoordelijkheid.

Breken met de geslotenheidscultuur

Als Suriname wil groeien naar volwassen democratie, moeten we de sluier oplichten. Dat begint bij erkenning: ja, gesloten netwerken bestaan. Vervolgens moeten we inzetten op structurele transparantie:

Democratie verliest zijn betekenis als het volk slechts toekijkt en niet meedoet. Transparantie is geen luxe, maar een noodzaak.