Fragment uit een causerie van mevrouw Gerda Bol over het onderwijs gedurende de vroege kinderjaren: “Ieder kind kan leren, kan alles aanleren, maar op zijn eigen manier en op zijn eigen tijd. Het ene kind leert razendsnel door te kijken van oh, doen ze dat zo, dan kan ik het ook. Het andere kind vraagt zich af: hoe doen ze dat?”

Betasten en bekijken
“Het kind pakt een voorwerp beet en gaat het betasten en bekijken. Dat kind heeft dus een ander zintuig nodig om hem te ondersteunen.”

Een en een is twee
“De ene hoort dat de juffrouw zei: “Een en een is twee.” en dan hoor je het kind heel zachtjes zeggen: Een en een is twee.” Dat kind heeft het nodig om wat gezegd is hardop te herhalen, waardoor hij de informatie kan bewaren in zijn hersenen.”

Alle zintuigen
 “Iedereen leert op een andere manier met zijn eigen zintuigen. Soms leer je met één zintuig, soms met twee, soms met drie en soms heb je alle zintuigen nodig om iets te leren. Je kunt het aan sommige baby’s zien je geeft ze iets in handen, ze laten het voorwerp een paar keer rollen en ze zijn er klaar mee.”

Overal aanzitten
“Een andere baby stopt het voorwerp in zijn mond, want die moet voelen wat het is, die gebruikt weer zijn smaak en de lippen, want die zijn ook gevoelig. Er zijn kinderen die overal aan zitten. Vroeger zei men: “Je bent handtammig, je zit overal aan.”

Verbod
“Dan werd het je verboden, maar dat is juist niet goed, want door het voorwerp te voelen merk je op: dit is zacht, dit is hard, dit is koud, dit is warm. En dan begrijp je het beter. Iedereen heeft zo zijn eigen manier om dingen aan te pakken.”

Balans
“Vroeger maakten wij huiswerk terwijl de radio afgestemd was op een tienerprogramma van Apintie. De naam van dat programma kan ik mij niet meer herinneren. Maar het geluid was keihard en dat terwijl je geschiedenis leerde. Maar, het hielp je om jezelf in balans te houden en dat hebben sommige mensen nodig, dus iedereen leert anders.”

Deel 5 van 30 volgt.